PZT Echo 231Z

PZT Echo 231Z - widok z przodu z zamkniętymi drzwiczkami PZT Echo 231Z - widok z przodu z otwartymi drzwiczkami
Odbiornik PZT Echo 231Z - widok z przodu z zamkniętymi drzwiczkami Odbiornik PZT Echo 231Z - widok z przodu z otwartymi drzwiczkami
PZT Echo 231Z - widok chassis PZT Echo 231Z - widok  z tyłu na ściankę
Odbiornik PZT Echo 231Z - widok chassis Odbiornik PZT Echo 231Z - widok z tyłu na ściankę

Opis odbiornika

Ten odbiornik był jednym z najciekawszych odbiorników produkowanych przez PZT. Niezwykła jest jego obudowa mająca kształt szafki, bardzo rzadko spotykana w przypadku radioodbiorników. Odbiornik ten jest trzylampowym dwuobwodowym odbiornikiem reakcyjnym, wyposażonym w trzy zakres fal, w tym fale krótkie, niestosowane w większości odbiorników tego wytwórcy.

Skrzynka odbiornika jest drewniana, lakierowana, postawiona na spodniej deseczce o rozmiarach nieco większych od rozmiarów odbiornika, co utrudnia podnoszenie odbiornika. Przód odbiornika schowany jest za parą drewnianych drzwiczek z srebrnymi metalowymi uchwytami o kwadratowym kształcie. Po otwarciu drzwiczek pojawia się przednia ścianka odbiornika o dość nietypowym wyglądzie. o lewej stronie jest prostokątny, pionowy materiał pokrywający głośnik z jednym poziomym szczebelkiem drewnianym na dole. Po stronie prawej jest potrójna skala i aż pięć pokręteł.

Konstrukcja skali odbiornika jest już mocno przestarzała w roku kiedy odbiornik był produkowany (1938) - jest to celuloidowy krążek osadzony na osi kondensatora strojeniowego, z widocznym w okienkach cyfrowym opisem długości odbieranej fali w metrach. Okienka skali są trzy - oddzielne dla każdego zakresu, w zależności od wybranego zakresu jedno z nich jest podświetlone wewnętrzną żarówką. Nad skalą znajdują się dwie tablice z wypisanymi nazwami stacji i odpowiadającym im długościami fal, dla stacji długo i średniofalowych.

Odbiornik wyposażony jest w pięć pokręteł - cztery pod skalą i jedno pomiędzy tabliczkami z opisami stacji. To ostatnie służy do regulacji barwy dźwięku. Pokrętła pod skalą realizują odpowiednio funkcje (od prawej) reakcji, zmiany zakresu, strojenia i wzmocnienia.

Na tylnej ściance dostępne są gniazda anteny, zewnętrznego głośnika i gramofonu, oraz dodatkowe pokrętło reżektora (eliminatora) w kształcie łebka śrubki. Po obu ego stronach są kołeczki, wkładając je lub wyjmując włącza się lub wyłącza antenę świetlną lub eliminator.

Elektrycznie układ odbiornika jest bardzo typowy dla tej klasy aparatów. Przełącznik zakresów wybiera odpowiednią cewkę siatkową, oddzielną dla każdego zakresu, dla fal długich i średnich sprzężenie z anteną jest indukcyjne, dla fal krótkich - galwaniczne. Sygnał z pierwszego obwodu strojonego steruje siatką selektody AF3, która jest pierwszym, regulowanym stopniem wzmocnienia. Regulacja wzmocnienia odbywa się za pomocą zmiany napięcia katody odpowiednim potencjometrem, co wykorzystują zmienne nachylenie lampy zmienia wzmocnienie stopnia.

Obciążeniem tego stopnia jest układ oporowo-dławikowy. Sygnał z anody stopnia wstępnego podany jest za pomocą kondensatora stałego o pojemności 50cm na obwód detektora reakcyjnego, w którym pracuje pentoda AF7. Cewki drugiego obwodu są wybierane przełącznikiem identycznie jak w obwodzie pierwszym. Do anody detektora podłączone są cewki reakcyjne sprzężone z odpowiednimi cewkami siatkowymi detektora. Oprócz tego z anody detektora wyprowadzony jest zdetekowany sygnał m.cz. Sygnał ten po wyfiltrowaniu resztek zakłóceń w.cz. steruje siatką wzmacniacza głośnikowego zatrudniającego pentodę AL1. Lampa ta steruje głośnik dynamiczny poprzez transformator, równolegle do uzwojenia pierwotnego tego transformatora podłączony jest układ regulacji barwy tonu - szeregowe połączenie kondensatora i potencjometru.

Zasilacz odbiornika jest konwencjonalny - transformator sieciowy z odczepami umożliwiającymi podłączenie odbiornika do kilku różnych napięć zasilających wytwarza napięcie anodowe prostowane dwupołówkowo diodą i napięcie żarzenia. Wyprostowane napięcie anodowe jest filtrowane z przydźwięku sieciowego filtrem RC typu Π. Napięcie żarzenia jest symetryzowane niskoomowym potencjometrem aby usunąć przydźwięk sieci generowany przez bezpośrednio żarzoną katodę lampy głośnikowej.

Konstrukcja mechaniczna chassis jest dość wygodna - po odkręceniu dwóch śrub można wysunąć całe chassis wraz z przednią ścianką, co ułatwia serwisowanie. Prawie wszystkie kondensatory poza kondensatorami elektrolitycznymi i w.cz. schowane są w jednej dużej obudowie tworząc blok. Niestety kondensatory tego typu (papierowe) dość często mają nawet znaczny upływ, eliminujący je z użycia, przy takiej blokowej konstrukcji zlikwidować należy wszystkie. Dodatkowo obudowa tego kondensatora umieszczona jest pod wspornikami pozostałych elementów, przez co wymiana kondensatora blokowego wymaga rozebrania odbiornika niemalże na oddzielne części.

Schemat odbiornika

Powrót